تاریخچه نجاری در چوپانان

 تاریخچه نجاری در چوپانان

نویسنده : نسل سومی

                               

با شروع ساختمان سازی بعد از سیل ویران کننده در چوپانان که سبب شذ بافت قدیمی چوپانان یعنی قلعه  کاملاً از بین برودشغلی به نام نجاری در چوپانان وجود نداشت و فقط امور ابتدایی توسط خود مردم انجام می گرفت .بعد از سیل ابتدا مالکان چوپانان و سپس بقیه مردم اقدام به خانه سازی کردند که بافت خانه های گلی نماینده این تحول در چوپانان است و اوج این کار در دهه های 30 و 40 و پنجاه انجام پذیرفته است در بخش ساختمان تقریبا در آن زمان تمام مصالح بومی بوده است . یعنی خاک از گودالهای خاک کنی به وسیله الاغ حمل می شده و در محل ساختمان به خشت خام تبدیل می شده و شپس تبدیل به ساختمان می گردیده است خاک گودال خاک کنی خاکی قرمز همراه با مقداری سنگریزه بوده که خشت های محکم و مرغوب حاصل آن بوده است .  و معمولا از کاهگل برای نازک کاری و عایق بندی پشت بام ساختمان استفاده می شده که کاه گندم از مزارع چوپانان تحصیل می شده است و خاک رس هم از دق های اطراف چوپانان بدست می آمده ،در بعضی منازل پی ساختمان را با لاشه سنگ برای حفظ رطوبت و محکمی می ساختند که سنگ آن از کوه لختی و مقداری نیز از سنگهای قرمز نزدیک چوپانان تامین می شده است .

کوره هایی نیز در سمت جاده خور بوده است که در این کوره ها آجر و آهک و گچ تولید می شده است . ودر بعضی از منازل و ساختمان های عمومی از آن استفاده می شده است .معمولا از این آجر ها برای فرش کردن کف منازل استفاده می شده است .

البته گچ هم در چوپانان تولید می شده ولی نوع گچ چوپانان مرغوب نبوده و سنگ های گچ با مقداری خاک رس همراه بوده است. این گچ در سفید کردن اتاق ها بکار می رفته ولی این گچ خیلی سفید نبوده است.بعد از ورود ماشین معمولاً گچ از چاه ملک به چوپانان وارد می شد که این گچ مرغوب و سفید بود .

                                                        

اما مشکل عمده در ساختمان سازی تهیه درب برای منازل و اتاق ها بود که به علت نبودن تخته ،کار مشکلی بوده است در اوائل درب از جاهای دیگر مثل جندق و انارک تهیه می شده و این درها با شتر حمل می گردید نمونه این درهای وارداتی ولی از نوع مرغوب آن در چوپانان دیده می شود برای نمونه درب منزل مرحوم خانم سعیدی در خیابان اصلی تقریبا کمی بالاتر از روبروی کوچه مسجد ، مشاهده می شود که فکر می کنم جنس آن از چوب گردو است و این درها از جندق و به احتمال زیاد از شاهرود وارد شده است.

به علّت نیار شدید به ساخت در، استاد رمضان از اهالی فرخی به چوپانان مهاجرت می کند و مغازه نجاریی را برپا می نماید او در چوپانان داماد می شود و فامیل همسر خو د، یعنی ضییایی را برای خود انتخاب می نماید .

                                                    

اوسا رمضون با ارّه دوسری که داشت تقریبا تمام چوب های تولیدی در چوپانان و حجت آباد و آشتیان را به تخته تبدیل می کرد و اکثر درهای لنگه ای را به وسیله همین تخته ها می ساخت . او از نیروی کار فرزندش اوسا غضنفر و نوه هایش عباس جلالپور و محمد آقا و حسن آقا نیز خیلی بهره می برد اوسا رمضون به غیر از نجاری چند کار دیگر را انجام می داد .او به عنوان سلمانی به اصلاح سر وصورت مردان و پسرها هم می پرداخت شغل دیگر او کشیدن دندان بود که بسیاری از دندان های دردناک به وسیله اوسا رمضون با وسایل خیلی ابتدایی کنده می شد .

در اواخر او اقدام به ختنه کودکان نیز می کرد.

امّا دومین نجار چوپانان عباس جلالپور بود که بعد از شاگردی نزد پدر بزرگ خودش اقدام به باز کردن یک مغازه نجاری روبروی خانه حمزه کرد او نجار قابلی بود ولی هنگامیکه جوانان چوپانانی به سوی شغل کامیونداری روی آوردند عباس نیز حرفه نجاری را رها کرد و رانندگی را انتخاب کرد.

سومین مغازه نجاری توسط اوسا غضنفر برپا شد البته اوسا غضنفر چون به استخدام معدن نخلک درآمده بود و به عنوان نجار معدن فعالیت می کرد تا سالها، روز های جمعه به پدرش کمک می کرد ولی بعد ها خودش در کنار منزلش مغازه ای برپا نمود و در ان ،روزهای تعطیل فعالیت می کرد تا اینکه رحمان فرزند بزرگتر او در مغازه به پدرش کمک می کرد و تا حدودی مغازه را می چرخاند.اوسا غضنفر به مانند پدر اوسای دندان کش هم بود و برای این کار آمپول بیهوشی تزریق می کرد و دندان ها را می کشید  

اما با ورود ماشین و آسان شدن حمل در به چوپانان تقریباً از دهه 60 به بعد این شغل در چوپانان تعطیل گردید.  

منبع عکس ها :http://www.myheritage.ir   با تشکر از جمع آوری عکس های با ارزش