رب ریواس ( روپ ریواسک )

رب ریواس ( روپ ریواسک )

نوشته:آرش برادران انارکی
دوستان تا به حال دمپخت ماش یا عدس با رب ریواس خوردید اگر خوردید که الان میدونم دارید آب دهنتون رو دارید قورت میدید اگر نه حتما" امتحان نمائید .
این گیاه را در رشته کوههای مشرف به مراتع چاه خربزه تا اشین می توان پیدا نمود .
ریواس گیاهی است پایا و چندساله از خانواده علف هفت بند که در نواحی شیب دار کوهستانها، تپه ماهورها و لابه لای تخته سنگها رشد می کند.

برگهای ریواس حالت طوقه ای پهن با دم برگ کوتاه داشته و ساقه های گل دهنده آن تا یک متر رشد می کند که در بیشتر مناطق برای مصارف خوراکی استفاده می شود و دم برگ و انشعابات آن هم در اواخر فروردین و با رسیدن به رشد نهایی گیاه، برای تهیه رب ریواس مورد استفاده قرار می گیرد.
با چیدن گیاه و جدا کردن برگهای آن که معمولاً تلخ و انتهای ریشه آن شیرین است، گیاه را تمیز و در دیگهای بزرگ جوشانده تا به مرور زمان قوام و سفت شود و بعضی افراد برای بهتر شدن طعم آن در زمان جوشاندن به آن ریشه شیرین بیان، آویشن و مقداری قارا اضافه می کنند.
در طب سنتی از ریواس برای مصارف دارویی نیز استفاده می شود که از جمله برای بی اشتهایی-درد معده و بیماری های کبدی نافع است و باعث تقویت معده و روده شده و تنظیم کننده ترشحات و حرکات معده است همچنین لوز المعده را وادار به ترشح انسولین کرده و قند خون را کم میکند .
طبیعت ریواس سرد است اما دارای ویتامینها و املاح معدنی گوناگون است.

گوهری ناشناخته و بی ارزش در چوپانان

گوهری ناشناخته و بی ارزش در چوپانان
نوشته :نسل سومی


"آب دیگر یک کالای مصرفی و بی ارزش نیست آب امروزه یک کالای استراتژیک، راهبردی اقتصادی و بسیار ارزشمند است و دارندگان آن قدرت چانه زنی  و برهم زدن  معادلات سیاسی و منطقه ای را دارا هستند"1
خصوصا این کالا در منطقه کویری ارزش بالایی دارد . گذشتگان ما برای دسترسی به لیوانی از این آب که حیات آنها را حفظ می کرد مخارج زیادی را صرف کرده آب انبارهای بین راهی احدث کرده اند و یا قناتی را با هزاران خون دل بوجود آورده اندچشمه سارهای کوچکی مثل چفت یا عروسان یا کبودان یا عباس آباد عامل ارتزاق چندین خانواده بوده اند و قنات های چوپانان و حجت آباد و آشتیان مرکز تولید وی بوده که هزاران نفر را از خطرات بیکاری و گرسنگی نجات داده و سبب رشد و تعالی آنها شده است
اما متاسفانه این گوهر با ارزش مفت ارزان در کویر به هدر می رود
اکثر کشاورزان امروز چوپانان که در واقع مستاجرانی هستند که این کالای با ارزش را با بهایی نا چیز اجاره کرده اند آنرا بیهوده هدر می دهند اکثرا در آبیاری شبانه این آب را در زمین هایشان بدون مدیریت به هرز می دهند
در ملاقاتی که ایام عید با مهندس مسعود عمادی داشتم ایشان گفتند که من در یک نوبت وقتی یک آبیار نوبت آبش تمام شد و آب به مسیری دیگر هدایت گردید و آب در داخل جوی از حرکت افتاد با آب باقیمانده ته جوی آب توانستم حوضچه احداثی را پر از آب کنم که این حوضچه می تواند یک دوره کامل باغ احداثی او را آبیاری قطره ای نماید . و در اینجاست که مفهوم به هدر رفتن آّ در مزارع چوپانان  آشکار می شود

 آقای مهندس عمادی معتقد بود که اگر ما بتوانیم در زمینه احداث منبع ذخیره آّ مشارکت کنیم و منبعی در نقطه مطلوب احداث کنیم و آب را به منبع هدایت کرده و سپس استفاده از آب منبع را به صورت آبیاری قطره ای تقسیم نمائیم چندین استفاده بدست می آوریم
1- از آبیاری شبانه راحت می شویم و شبها آب را ذخیره می نمائیم
2-با لوله کشی آب به مزارع از هدر رفتن آّب در جویها و کانالها جلوگیری می نمائیم
3-سطح زیر کشت را بالا می بزیم و تمام دشت چوپانان را آباد می کنیم
4-نیاز به تیروی انسانی را کاهش می دهیم