بذر هندوانه در دل شتر گیا یا خار شتر -

بذر هندوانه در دل شتر گیا یا خار شتر -
93/11/28

نوشته :محمدعلی ابراهیمی

    مردمان قدیم دوره ی پیش        مهربان بوده اند و دوراندیش 

                                                                           (حبیب یغمایی)

خار شتر گیاهی است که ماده ای شیرین و ملین به نام ترنجبین ترشح می کند. زیادش مسهل است و اندکش مناسب تبهای حاره و لطیفتر از شیر خشت.اینکه کاروانیان در روزگاران گذشته بذر هندوانه را در دل این گیاه قرار می دادند و در خاک می کردند تا حاصلش نصیب خستگان راه شود مطلبی است که زبان به زبان نقل شده و لیکن مسطور اگر افتاده نگارنده ندیده است . در گذشته تجمع آب باران و سیلاب در بند ها و نقاط پست بیابان که در مسیر کاروانها بود سبب می شد تا خیر اندیشان و مردم دوستان روزگار دست به کار شده در گوشه و کنار آن بذری بیفشانند و گیاهی برویانند تا حاصلش تشنگان بیابان را سیراب سازد .دیگران کاشتند و ما خوردیم/ما بکاریم دیگران بخورند. هندوانه ی دیم محصول این گونه بند هاست. آنسان که پیران می گفتند قراردادن تخم هندوانه در بدنه ی مرطوب شترگیا ،سرعت جوانه زدن بذر را شدت می بخشید. هندوانه ی دیم به عمل آمده در بند علم حاج باقری در شمال انارک در روزگاری که معدن مس باقرق دایر بود به طور رایگان در اختیار کارگران قرار می گرفت. مرحوم عباس کافی که معرف بسیاری از میانسالان است در دهه چهل در بندی که اینک ساختمان بخشداری و دبیرستان پسرانه در آن قرار دارد اقدام به کاشتن هندوانه ی دیم می کرد. ابراهیمی.

گزارش برنامه کویر آشتیان

منبع:http://spadanaclub.ir/

مبدا حرکت: اصفهان – باغ گل ها

مقصد: روستای چوپانان از توابع شهرستان نایین

هدف: کویرنوردی و بازدید مکانهای تاریخی نایین

سطح سختی برنامه: نیمه سنگین

زمان و تاریخ برنامه: ساعت 05:30 روز جمعه 93/09/28 لغایت 20:30 روز یکشنبه 93/09/30

وسیله نقلیه: مینی بوس بنز

تعداد افراد شرکت کننده: 13نفرخانم وآقا

سرپرست برنامه: عادل آزاد

دستیارسرپرست و مشاورفنی: احسان امین جواهری

گزارش نویس: مینا شوشتری

هزینه: 80000 تومان برای اعضا و 90000 تومان برای شرکت کنندگان عادی

روز اول جمعه 28 اذر93 : 

 بعدازبسته شدن کوله ها توسط دوستان عزیز علی رجائی و احسان کبیری درساعت 5:30 صبح به همراه 12 نفر از دوستان عزیزم به سمت نایین حرکت کردیم، صبحانه هم حلیم و عدس درمسیر تهیه ودرمینی بوس صرف شد،از شهرهای کوهپایه و تودشک گذشتیم وساعت 7:45 به شهرتاریخی نایین رسیدیم، از فرصت استفاده کرده تا آمدن راهنما به پارکی رفتیم که همگی در فضای صبحگاهی از وسایل ورزشی استفاده نمودند و شادی خود را دوچندان کردند. بعد از امدن راهنما روبروی مسجد جامع نایین گرد هم آمدیم ایشان به معرفی نایین پرداختند و دراینجا ذکر شد که نایین دارای 7 محله بوده است که گرداگرد نارین قلعه مجتمع بوده اند،که هر محله دارای 4 عنصر حمام ، مسجد، حسینیه ، آب انبار می باشد و ما در محله باب المسجد بودیم . ساعت 9 وارد مسجد جامع محله مذکور شدیم علاوه بر حیاط از سرداب آن هم دیدن نمودیم که با وجود سنگهای مرمر در کف حیاط ونوردهی به داخل سرداب جای دیدنی بود. بعد از آنجا وارد موزه مردم شناسی (مستقر در خانه پیرنیا) شدیم که جهت حفظ حرمت و کسب رخصت از صاحب خانه با یک ورودی هشتی با سقف مقرنس از خانه جدا شده است.خانه دارای باغ بزرگی بود که از آن طریق به قسمت خصوصی مجموعه راه پیدا می کرد اما بخش خصوصی در دست صاحبان ملک بود به همین دلیل نتوانستیم وارد این بخش شویم . بازدید از موزه نیم ساعت به طول انجامید و پس از بازدید از تکیه باب المسجد پیاده به سمت نارین قلعه حرکت کرده و از این قلعه قدیمی با قدمت پیش از اسلام و آب انبار باب المسجد که روبروی آن بود دیدن کردیم در سمت دیگر قلعه ، فضای بزرگی را برای آشپزی 28 صفر بادیگ های بزرگ اختصاص داده بودند. وارد محله نورآباد شدیم اول از کنار آب انبار محله گذشتیم و از حسینیه نورآباد هم دیدن کردیم تا آمدن راهنمای بعدی کمی تامل کردیم ، ساعت حدودا 11 بود سپس به همراه ایشان سمت محله چهل دختران رفتیم از داخل بازار متروکه ای که نسبتا طولانی هم بود گذشتیم ، حسینیه و آب انبار این محله را هم مشاهده کردیم و رفتیم سمت امامزاده نایین از آنجا همگی سوارمینی بوس شدیم و 11:45 وارد محمدیه (از توابع نایین) شدیم. از کارگاه عبابافی دیدن کردیم صاحب آنجا آقای خوش رویی بودند که نحوه بافتن عبا با دستگاههای اولیه رابه ما نشان دادند . ساعت 12:30 سوار مینی بوس شدیم و به سمت آسیاب آبی ریگاره که در عمقی حدود 28 متر از سطح زمین واقع بود حرکت کردیم. این آسیاب که در نوع خود از نوادر می باشد و قدمت آن به دوره پیش از اسلام می رسد باشیبی نسبتا تند از سطح زمین به محل آسیاب قابل دسترس است.بعد از بازدید مجددا سوار شدیم واز مسجد جامع محمدیه مقارن با قرن 2 هجری (سلجوقیان) هم دیدن کردیم و بعد از آنجا ساعت 13  به صرف ناهار در پارک نایین پرداختیم . ساعت 14:15 به سمت انارک حرکت کرده و 15:45 به انارک رسیدیم، به بالای یکی از سه برج دیدبانی رفتیم و از آنجا منظره زیبای این شهرراتماشا کردیم ، ساعت 16 حرکت کردیم به سمت روستای چوپانان ، تابلوی 45 کیلومتری چوپانان راکه دیدیم سمت چپ جاده تابلوی محیط زیست بود وارد یه جاده خاکی شدیم 8 کیلومتر رفتیم تا به کاروانسرای مشجری رسیدیم ساعت 17 بود و غروب آفتاب ، از کاروانسرا و مزارع اطراف آن دیدن کردیم و ساعت 17:15 سوارشده و پیش به سوی چوپانان رفتیم ، ساعت 18:30 رسیدیم به محل اسکان ایستگاه هواشناسی چوپانان ، که از قبل برای استقرار این چندروز ما هماهنگ شده بود که دارای امکانات زندگی مناسب و گرمایش هم بود . دو اتاق به ما اختصاص دادند و امکان استفاده از آشپزخانه و حمام و یخچال و گاز هم فراهم بود. برخی از دوستان مشغول تهیه غذای شب و ظهر فرداشدند. هرکسی به کارهای شخصی و آماده کردن کوله برای برنامه فردا پرداخت ، و دور هم شام راخوردیم و چون فردا یه تعدادی قراربود پیمایش سنگین داشته باشند دیگه همگی از ساعت 22:30 به استراحت شبانه پرداختیم .برای مطالعه بقیه مطالب روی ادامه مطلب بروید

احداث ایستگاه امنیت و سلامت در محور نایین به چوپانان

احداث ایستگاه امنیت و سلامت در محور نایین به چوپانان
سهراب مظفر نجفی فرماندار نایین شامگاه دوشنبه در گفت وگو با ایرنا اظهار کرد: در سالجاری سه ایستگاه امنیت و سلامت در شهرستان و در محل ایستگاه نوگنبد در محور یزد ـ نایین و ایستگاه نیستانک واقع در روبروی روستای نیستانک در محور اردستان به نایین و یک ایستگاه در محور نایین به چوپانان احداث شده است.

فرماندار شهرستان نایین زمان شروع فعالیت ایستگاه های امنیت و سلامت شهرستان را 25 اسفند اعلام کرد.

معرفی یک نویسنده کتاب کودک در چوپانان

---

معرفی یک نویسنده کتاب کودک در چوپانان

خانم سمیه عزتی سلیمان همسر ابوالفضل یاور ساکن چوپانان یکی از نویسندگان کتاب قصه وشعر کودک هستند که دهه فجر امسال این کتاب در نمایشگاه  کتاب وکودک وصنایع دستی که درکتابخانه شهید قوامزاده چوپانان  به معرض فروش گذاشته شده. این نمایشگاه تا پایان بهمن ادامه دارد.

با تشکر از :http://choopananvatan.blogfa.com

تولید کول برای قنات صنعتی فراموش شده

تولید کول برای قنات صنعتی فراموش شده

بخشی از قنات چوپانان و حجت آباد و آشتیان به علت آنکه از ریگزارها می گذرد نیاز به کول گذاری داشته که در گذشته پدران ما با این صنعت آشنا بوده اند و بخوبی از آن بهره برده اند در تصویر زیر استفاده از کول را در قنات آشتیان می بینید البته این کول ها از جنس سیمان هستند وقبلا کول ها سفالی بودند

  کول گذاری - زمانی که پشته قنات ‌به خاک‌ شل‌یا سست برخورد کند [درقدیم] اقدام به کول‌گذاری می‌کردند. در قدیم از کول های سفالی استفاده می‌کردند ولی اکنون از کول‌های سیمانی استفاده می کنند .

کول عبارت است از حلقه هایی تقریباًٌتخم مرغی شکل که سابقاً از جنس سفال بوده و اکنون با سیمان‌ساخته می شود .کول را نباید باحلقه های دایره ای که در طول برخی میله های چاه استفاده می کنند اشتباه کرد  آنها معروف به طوق هستند که برای جلوگیری از ریزش دیواره های چاه نصب می شوند .

 نقل از:دکتر رحیمی , چکیده مقالات همایش ملی قنات , صفحه 16

روش تولید کول :کاهریز(قنات) های ایرانی از جایی که از خاک نرم وسست میگذرند با کبل یا کول(نایی، نار، گوم، ناو کهریز، دس) محکم میشود. در جاهایی که تقاضا کم است کوزه گر فتیله از این کولها برای چاه کن (مقنی) میسازد و در بخشهایی که قنوات زیاد دارد اینقدر کار برای کوره گران هست که چیزی جز این کولها نمیسازند، در آن صورت وی را کبل مال(کول مال یا دس ساز) مینامند. گاهی اوقات این کار خود چاه کن یا کارگران او انجام میدهند. فتیله ی کول را دور قالب بیضی شکل که از گل رس پخته شده و دو دسته در دو طرف آن دارد میپیچند. این قالب پانزده تا بیست سانتیمتر بلندی دارد. کولهای بزرگ 115 و کولهای کوچک 55 سانتیمتر قطر دارد. فتیله ساز فتیله را دور حلقه قالب گذاشته، با ماله آن را صاف و قالب را بلند میکند، و در نزدیک کولی که ساخته قرار میدهد و بدین ترتیب آماده میشود که کول دوم را بسازد. کولساز متخصص با خاک رس و گاه یا خاک رس و پهن اسب کار میکنند. کول مال در کنار دستگاه خود ایستاده و شاگرد او مشته ای از این آمیخته روی تخته ای که پهنای آن به اندازه ی ارتفاع قالب و درازای آن نصف محیط قالب است قرار میدهد. سپس این مخلوط را به ضخامت 3.75 سانتیمتر روی تخته پهن میکنند تخته را به قالببند میدهند تا آن را دور حلقه قالب بپیچد. وقتی که دور قالب بپیچد سر آنها را به هم وصل میکند که به اصطلاح آن را سربند کردن میگویند(تصویر225) و با دو دست قالب را بلند میکنند و کول نو را روی زمین میگذارد تا خشک شود(تصویر226). پس از سه روز که از خشک شدن آنها گذشت 24 ساعت آن را میپزد. کوره های پخت کول گنجایش پانصد تا هزار کول را دارد و تلفات آن را در حدود 5 تا 10 درصد است.نقل ازhttp://blog.ka2sara.com

استاد مستقیمی در خاطرات خود طریقه ساخت کول را به شرح زیر در چاه ملک چنین بینان کرده اند :http://choopananabad.mihanblog.com/post/821

پسر دوم خاله، حسین، استاد کول مالی بود. گل رس ورزیده شده را به صورت میله‌ای کلفت و دراز آماده می‌کرد بعد آن را دور یک قالب سفالی می‌گذاشت که کولی بود کمی کوچکتر از اندازه‌ی کول اصلی و دو دسته‌ی چوبی در داخل آن تعبیه شده بود. گل را به ضخامت تقریباً دو سانتی‌متر دور قالب می‌کشید و دو سر گل را به هم می‌چسباند و آن را به دقت پرداخت می‌کرد و در پایان به میان قالب می‌رفت و بین دو دسته‌ی چوبی می‌ایستاد؛ خم میشد؛ آن دو دسته را می‌گرفت و به آرامی و ظرافت از میان آن نوار گل پرداخت شده بیرون می‌کشید و به این ترتیب یک کول مالیده می‌شد و در جای خود می‌ماند تا بخشکد و بعد قالب در کنار آن قرار می‌گرفت برای کول بعدی. کول‌های خشکیده را دیگران به داخل کوره‌ای منتقل می‌کردند تا بعد از پر شدن کوره، پخته شوند

حضور تیم دوچرخه سواری پتروشیمی تبریز در چوپانان وخور و بیابانک

حضور تیم دوچرخه سواری پتروشیمی تبریز در چوپانان وخور و بیابانک

سیم خور: همزمان با 22 بهمن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران تیم دوچرخه سواری کارکنان پتروشیمی تبریز مسیر چوپانان تا خور را رکاب زدند.

این تیم دوچرخه سواری ابتدا مسیر چوپانان تا خور و سپس از خور به سمت روستای گرمه را رکاب زدند و روز بعد نیز به سمت روستای مصر حرکت نمودند.
برای این ورزشکاران عزیز تبریزی آرزوی سلامتی و موفقیت داریم.

 

شربانی یو! نمی‌آیی شنو!

شربانی یو! نمی‌آیی شنو! (sharbaniyow! namiyay shenow!)

           نوشته: محمد مستقیمی - راهی

باز هم همان تابستان ۳۹ بود و چاه ملک! برنامه‌ی ما بچه‌ها بعد از یکی دو روز نظمی به خودش گرفت به طوری که هر روز صبح زود پا می‌شدیم بعد از خوردن ناشتا با کامیون شورلت بنزینی شوهرخاله به رانندگی پسر بزرگ می‌رفتیم اکبرآباد که روستای متروکه‌ای بود در جنوب شرقی قادرٱباد. در آن جا بزرگ‌ترها مشغول کول‌مالی می‌شدند و ما بچه‌ها هم مشغول بازی. پسر دوم خاله، حسین، استاد کول مالی بود. گل رس ورزیده شده را به صورت میله‌ای کلفت و دراز آماده می‌کرد بعد آن را دور یک قالب سفالی می‌گذاشت که کولی بود کمی کوچکتر از اندازه‌ی کول اصلی و دو دسته‌ی چوبی در داخل آن تعبیه شده بود. گل را به ضخامت تقریباً دو سانتی‌متر دور قالب می‌کشید و دو سر گل را به هم می‌چسباند و آن را به دقت پرداخت می‌کرد و در پایان به میان قالب می‌رفت و بین دو دسته‌ی چوبی می‌ایستاد؛ خم میشد؛ آن دو دسته را می‌گرفت و به آرامی و ظرافت از میان آن نوار گل پرداخت شده بیرون می‌کشید و به این ترتیب یک کول مالیده می‌شد و در جای خود می‌ماند تا بخشکد و بعد قالب در کنار آن قرار می‌گرفت برای کول بعدی. کول‌های خشکیده را دیگران به داخل کوره‌ای منتقل می‌کردند تا بعد از پر شدن کوره، پخته شوند من کوره ی روشن کول پزی را هرگز ندیدم. این کار ادامه داشت تا ظهر که ما بچه‌ها برای شنا و آب تنی سر راه بازگشت به خانه لب سلخ قادرآباد پیاده می‌شدیم و بزرگ‌ترها به خانه می‌رفتند. برای مطالعه بقیه ماجرا اینجا را کلیک کنید یا به ادامه مطلب بروید

وصله دار است یا بی وصله

وصله دار است یا بی وصله

نویسنده: مهدی افضل - ۱۳٩۳/۱۱/٢٤

نمی دانم چند روز از پاییز مانده بود و یا از زمستان رد شده بود. فقط این را می دانم که هوا سرد و گزنده بود و من کلاس سوم دبستان ستوده بودم و از روی عادت به سینه ی آفتاب صبحگاهی که روی دیوار خانه کدخدا نشسته بود، تکیه داده بودم و با دیگر بچه های مدرسه منتظر زنگ بودیم و در عین حال گرمای لذت بخشی را تجربه می کردیم و اگر کسی سایه می کرد، کافی بود شعر سایه کنه – پایه کنه را برایش بخوانیم، تا بی معطلی سایه اش را روی کولش بگذارد و برود جای دیگری پهن کند...." تو شیخی هستی یا بالا سری؟" این سعید بود که دستهایش را زیر شکمش جفت کرده بود و نگاهش روی من متوقف شده بود.برای مطالعه بقیه ماجرا را اینجا را کلیک کنید یا با ادامه مطلب بروید

حادثه رانندگی در محور اردکان - چوپانان یک کشته برجا گذاشت .

یزد/ واحد مرکزی خبر/ اجتماعی

حادثه رانندگی در محور اردکان - چوپانان یک کشته برجا گذاشت .
رئیس پلیس راه استان یزد گفت: در این حادثه که نیمه شب گذشته براثر برخورد یک دستگاه پژو 206 با یک دستگاه تریلی رخ داد3 نفرهم مجروح شدند.

سرهنگ مظفری افزود: علت حادثه را غبارآلود بودن مسیر سرعت غیر مجاز وعدم دیدکافی اعلام کرد.

حکم قاطع قضایی برای متخلفین شکار و صید در عباس آباد

نایینٰ اصفهان-ایرنا-رییس محیط زیست نایین ازحکم قاطع قضایی برای چهار نفر از متخلفین شکار و صید در این شهرستان خبر داد.

به گزارش ایرنا، حسین اکبری روز چهارشنبه اظهار کرد: این افراد از متخلفین عمده و حرفه ای شکار و صید زیستگاه های حوزه کویر یزد و اصفهان و دارای سابقه دستگیری و محکومیت قبلی هستند.

اکبری گفت: این شکارچیان در تابستان سال گذشته پس از ورود شبانه با موتورسیکلت های بسیار قوی CRM از طریق اردکان یزد به پناهگاه حیات وحش عباس آباد، مورد شناسایی و تعقیب قرار گرفته و در عملیات نیروهای یگان حفاظت محیط زیست شهرستان نایین و با همکاری نیروهای پارک ملی سیاهکوه یک نفر از آنها دستگیر شد و سه نفر دیگر با پرت کردن لاشه یک راس قوچ وحشی و یک راس میش متواری شدند.

رییس محیط زیست نایین با بیان اینکه با تلاشها و پیگیریهای جدی، متخلفین شناسایی، دستگیر و محاکمه شدند، افزود:

براساس حکم صادره از دادگستری شهرستان نایین دو نفر متهم ردیف اول هر کدام به شش ماه حبس تعزیری و دو متهم ردیف دوم هر کدام به مبلغ 150میلیون ریال جریمه نقدی و مصادره دوربین شکاری مکشوفه محکوم شدند.

منطقه عباس اباد نایین در195 کیلومتری نایین و در شرق استان اصفهان قرار دارد.