پناهگاه حیات وحش عباس آباد چوپانان'کریدور حیات وحش ایران

پناهگاه حیات وحش عباس آباد چوپانان'کریدور حیات وحش ایران

به گزارش ایرنا، استان اصفهان:این منطقه با وسعت حدود 305 هزار هکتار در یکصد کیلومتری شمال شرق شهر نایین واقع شده است. 
رشته کوه عظیم و بلند این منطقه با چشم انداز بدیع و زیبا شامل 48 درصد کوهستان صخره ای و صعب العبور با قُلل مرتفع و باشکوه و تپه ماهورهای وسیع، 43 درصد دشت ،6 درصد زیستگاه ماسه ای و تاغزار و 3 درصد اراضی سیلابی و آبی در پهنه فلات مرکزی ایران است که چشم انداز متفاوتی از سایر مناطق محیط زیست را نشان می دهد بنابراین انواع شکل حیات از گونه های کوه زی، دشت زی و در زیستگاه های آبی اش، گونه های آبزی را می توان دید. 
حیات وحش پناهگاه عباس آباد شامل 43 گونه پستاندار، 89 گونه پرنده دائمی، 179 گونه پرنده مهاجر و فصلی، 24 گونه خزنده، برخی دوزیستان و طیف وسیعی از بندپایان بوده که به عنوان ذخایر ارزشمند و متنوع ژنتیکی محسوب می شوند. 
این پناهگاه دارای جمعیت قابل توجهی از گونه های مهم، کمیاب یا در خطر انقراض در سطح ملی مانند هوبره، یوزپلنگ، پلنگ، شاه روباه، جبیر، گربه شنی، کاراکال، زاغ بور، شاهین، بحری، بالابان، عقاب طلایی، دلیجه، بوف، روباه شنی، وارانوس و خانواده افعی ها است که مورد توجه ویژه سازمان های بین المللی است. 
پناهگاه حیات وحش عباس آباد با موقعیت منحصر به فرد خود در مرکز زیستگاه های یوز پلنگ کشور و در مرکز ثقل شبکه مناطق حفاظت شده چهارگانه نقش حساس ارتباطی داشته و علاوه بر اهمیت سرشار ذاتی و بومی، به لحاظ این ویژگی 'کریدور حیات' محسوب می شود. 

ماجرای کوچ جن ها از صحرای "ریگ جن"

ماجرای کوچ جن ها از صحرای "ریگ جن"

                           می‌گویند در منطقه ای از بیابان ایران به نام «ریگ جن» اجنه‌ها حضور دارند و حتی با یکدیگر صحبت می‌کنند و 

باعث اتفاقاتی برای گردشگرانی می‌شوند که به این منطقه بیابانی می‌روند، مباحثی که چهره ماندگار جغرافیای ایران به آن پاسخ می‌دهد.

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، ... «این کویر جن داره» ... جمله ای که هرزگاهی افرادی که برای تورهای بیابان و کویر گردی و سافاری یا وحش‌گشت (safari) به منطقه کویری و دارای تپه‌های ماسه‌ای (تلماسه) در کویر مرکزی ایران می‌روند می‌شنوند، ولی واقعاً این مکان محفلی برای اجنه‌ها است؟ حتی می‌گویند اجنه‌ها در این مکان با یکدیگر صحبت هم می‌کنند! ادعاهای که پرویز کردوانی - دکترای رشته عمران کویر از آلمان به آن پاسخ می‌دهد.

این چهره ماندگار جغرافیا در توضیح وجود اجنه در کویر مرکزی ایران که به «ریگ جن» معروف است، به تسنیم می‌گوید: وقتی افراد به منطقه ریگ جن می‌روند به دلیل شواهدی این تصور برای آنان بوجود می‌آید که این منطقه دارای جن است زیرا در این مناطق در داخل زمین فرو می‌روند و این رخداد زمانی رخ می‌دهد که کویر در مقاطعی خیس باشد و این تصور به وجود می‌آید که کویر جن دارد و اجنه این کار را انجام می‌دهند که باید عنوان کنم چنین چیزی حقیقت ندارد.

کردوانی در ادامه توضیح می‌دهد: الان در ریگ جن جاده ای به طول 70 کیلومتر کشیدند و خودروها می‌توانند وارد این منطقه شوند و افراد بر خلاف گذشته راحت‌تر می‌توانند به این منطقه بیابانی سفر کنند.

وی با بیان اینکه بنده خودم 50 سال پیش به ریگ جن سفر کردم و پس از آن نیز ده‌ها بار به این منطقه بیابانی رفته ام، درباره ادعای صحبت کردن اجنه در ریگ جن نیز توضیح می‌دهد: بنده خودم حتی شب هنگام در ریگ جن خوابیدم و ادعای صحبت کردن اجنه در ریگ جن نیز به دلیل برخورد شن‌ها است که صدای عین صحبت کردن ایجاد می‌کند و افراد تصور می‌کنند که اجنه با هم صحبت و گفت‌وگو می‌کنند.

این چهره ماندگار جغرافیا در ادامه عنوان می‌کند: البته الان دیگر آنقدر کویر خشک شده است که دیگر بحث خیس شدن بیابان مطرح نمی‌شود که افراد بخواهند در کویر فرو روند تا ذهنیت وجود "جن" پیش آید و جالب است الان که این اتفاق رخ نمی‌دهد باور دیگری به وجود آمده و عنوان می‌کنند که اجنه از این مناطق کوچ کردند! ولی در مجموع کویر علی الخصوص ریگ جن - اجنه ای ندارد و این اتفاقات فرو رفتن به دلیل کویر نمک زار و خیس است.

به گزارش تسنیم، ریگ جن منطقه‌ای کویری و دارای تپه‌های ماسه‌ای (تلماسه) در کویر مرکزی ایران است. این منطقه در جنوب سمنان، شرق دریاچه نمک، شمال انارک و غرب جندق قرار دارد. این منطقه به دلیل وسعت زیاد و نداشتن چشمه یا چاه آب در گذشته محل عبور کاروان‌ها نبوده و فقط در سال‌های اخیر چند گروه به آن منطقه رفتند.

ریگ جن منطقه‌ای کویری و پر از تپه‌های شنی و اطراف آن دارای باتلاق‌های نمکی است. این کویر در جنوب غربی و غرب دشت کویر، جنوب سمنان، جنوب شرق گرمسار، شرق پارک ملی کویر، شمال انارک و غرب جندق قرار گرفته است و وسعت تقریبی آن 3800 کیلومتر مربع است. هیچ‌گونه چشمه یا چاه آبی در این منطقه وجود ندارد.

در سال 1900 حدود 114 قبل سون هدین، کویرنورد بزرگ سوئدی از حاشیه غربی و جنوبی ریگ جن عبور کرد. او بعدها در کتاب کویرهای ایران به طور مفصل دربارهٔ ریگ جن نوشت. در سال 1930 آلفونس گابریل از جنوب ریگ جن گذشت. از 1376 تاکنون گروه‌هایی از کویر پیمایان با خودروهای بیابانی و حتی پیاده به نقاط مختلف ریگ جن رفته‌اند.

تداعی چشمی زیبا در دل کویر مرکزی ایران + عکس

تداعی چشمی زیبا در دل کویر مرکزی ایران + عکس

شن های کویری مرکزی ایران در منطقه ای خاص، چشمی زیبا را به تصویر می کشد.

به گزارش خبرنگار اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان؛ کویر مرکزی ایران که به چاله کویر نیز معروف است از شمال دامنه های البرز مرکزی و شرقی، از غرب به جاده ارتباطی دامغان به جندق و کویر ریگ جن، از شرق به کوه های پیر حاجات و ازبک کوه  و از جنوب محور ارتباطی خور- طبس را در بر می گیرد.

دشت کویر وسیعترین کویر ایران و در مرکز فلات کشورمان قرار گرفته است .

تجمع شن های این کویر پهناور در نقطه ای یک چشم زیبا را به تصویر کشیده که به چشم کویر معروف است.

چوپانان دات آی آر

چوپانان  دات  آی آر

بدون شرح:

• خانه
• راهنمای ایرانگردی
• راهنمای جهانگردی
• جاذبه های گردشگری ایران
• جاذبه های گردشگری جهان

۳ مقصد گردشگری با طبیعت بی نظیر

1 هفته ago جاذبه های گردشگری جهان 0

کشورهای متعددی در آسیا قرار دارند که طبیعتی بکر و بی نظیر را دارا میباشند اما میتوان گفت که پوکت ، سریلانکا و مجمع الجزایر مالدیو از دیدنی ترین مناطق طبیعی این قاره به شمار میروند که هدف این مقاله بررسی و معرفی مناطق طبیعی این ۳ مقصد گردشگری با

کویر چشم به راه گردشگران

خبرگزاری میزان- ایران با دارا بودن کویرهای متعدد می‌تواند از این مناطق به عنوان 

فرصتی مناسب برای جذب گردشگر و توسعه صنعت با اهمیت گردشگری استفاده کند.

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری میزان،کویر در کنار طبیعت سبز به عنوان یکی از جاذبه های طبیعی و البته گردشگری در تمام دنیا به حساب می آید که سالانه طبیعت گردان زیادی را به سوی خود جذب می کند.

این مناطق که در نگاه اول خشک و خشن به نظر می رسند با گذشت زمان جاذبه‌ای را در دل گردشگرانش ایجاد می‌کند تا این افراد به طور حتم باز هم به این مناطق سفر کنند. 

سکوت مطلق و آرامش، طبیعت بکر، تپه‌های شنی و سرگرمی‌های مخصوص آن، آسمان پرستاره و رصد ستارگان و دریاچه‌های نمک از نمونه ظرفیت‌های است که این مناطق را مکانی برای جذب گردشگر و کسب درآمد تبدیل کرده است. 

ایران نیز با دارا بودن کویرهای سرشناسی همچون کویر ریگ جن، کویر مرنجاب،کویر مصر، کویر اشتهارد (قارپوزآباد)، کویر نمک خور، کویر لوت سهم بالایی را از این مناطق با ویژگی های منحصر به فرد را به خود اختصاص داده است. 
گسترش این سبک از گردشگری چند سالی است در ایران رونق یافته، ولی با این حال برای توسعه آن نیازمند گسترش زیرساخت‌های مورد نیاز مناطق کویری برای گردشگران، ایجاد امنیت، مسیر رفت و آمد ایمن، اقامتگاه متناسب با شرایط آب و هوا گرم و خشک است. 

باید به این نکته توجه کنیم که کویرها همچون دیگر مراکز تفریحی و گردشگری به توجه و سرمایه‌گذاری احتیاج دارد و چه بسا پس از معرفی و تبلیغ آنها، میزان درآمد حاصله با پردرآمدترین مرکز گردشگری و یا ابنیه تاریخی برابری کرد و مردمان منطقه کویرنشین را از مزایای صنعت گردشگری منتفع سازد. 
 

نارسینه؛ آبادی‌ بدون همسایه

» سرویس: استان ها - اصفهان

کد خبر: 95021911288

یکشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۱۱:۳۴

تابستان شب‌هایی فراموش نشدنی دارد، بسیار خنک است و مسافران مشهد برنامه‌ریزی می‌کنند که شب را بتوانند در این آبادی بیتوته و از نسیم خنک کویر استفاده کنند.

به گزارش ایسنا- منطقه اصفهان، انارک آبادی بدون همسایه‌ای است که از شرق به چوپانان در 90 کیلومتری‌اش و از غرب به نایین در 75 کیلومتری‌اش می‌رسد و به دو قسمت تبدیل شده؛ قسمتی از آن سنتی است با بادگیرها، دیوارهای کاه‌گلی و کوچه‌هایی که پیچ و خم دارد و کج و معوج می شود، اما هیچ گاه به بن بست نمی‌رسد.

نویسنده کتاب فرهنگ کویر در گفت‌و گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه اصفهان، با بیان اینکه سابقه انارک به زمان شاه عباس صفوی برمی‌گردد، گفت: قبل از پیدایش انارک یکی دو روستا مثل "اشین" و "معلا" اباد بوده است و معدن نخلک با 2100 سال سابقه در آن فعال بوده است. در زمان همین معدن، چشمه آبی در انارک بود که اتاقک‌هایی در اطراف آن ساخته بودند و آبادانی انارک به آن زمان برمی‌گردد.

محمد علی ابراهیمی با بیان اینکه اطراف انارک از زمان محمد شاه قاجار حصاری کشیده شد، ادامه داد: اطراف این آبادی چند تپه صخره‌ای وجود دارد و برای اینکه از دستبرد راهزنان ایمن باشد روی هر تپه برج نگهبانی ساخته شد که در نهایت چهار برج نگهبانی و یک حصار دورتا دور شهر انارک را از دستبرد راهزنان که به صورت مرتب حمله می‌کردند حفظ می‌کرد.

وی با اشاره به نام انارک که از انار میوه بهشتی گرفته شده است، افزود: انتخاب نام روستاها در زمان گذشته به محصولات آن روستا و آبادی برمی‌گشته، مانند انجیرک، توتک، نخلک و ... دراین روستا نیز چشمه آبی بوده و در کنار این چشمه درختان انارکی سبز شده که اسم انارک نیز از این درخت گرفته شده است.

ابراهیمی ادامه داد: البته نام قدیمی این شهر "نارسینه" به معنای انارستان است که مردم این آبادی در گویش زرتشتی دو واژه پیر نارکی و نارسونه را دارند، گویش انارکی‌ها از نواحی مرکزی ایران است و این زبان در حقیقت قرابتی با گویش زرتشتیان دارد.

نویسنده کتاب انارک با اشاره به قسمت دیگر این آبادی به خبرنگار ایسنا، گفت: قسمت دیگر آن بعد از انقلاب ساخته شد و به آن شهرک می‌گویند این قسمت با کوچه‌هایی شطرنجی است که هیچ‌گونه مصالح سنتی مانند خشت و گل در آن به کار نرفته و بادگیر ندارد و از شن و ماسه، ایزوگام، میلگرد و آجر است در حالی که در بافت سنتی این مواد وجود ندارد.

وی با اشاره به آب آشامیدنی این آبادی، خاطرنشان کرد: در گذشته چشمه‌ای بود که بعدها به دلیل اینکه از این آب در سیستم لوله کشی شهر استفاده شد باغات آبادی با کمبود آب مواجه شد و مشکل بسیار بزرگی برای آبادی به وجود آورد و به تدریج چشم انداز زیبای آن از بین رفت.

ابراهیمی با بیان اینکه جمعیت بومی انارک به دلیل مهاجرت‌های پی در پی بسیار اندک شده است، افزود: 60 سال پیش حدود 46 معدن در انارک مورد بهره‌برداری قرار گرفت که محصول این معادن سرب، مس، پنبه نسوز، آهن و.. بود، اما در حال حاضر تنها معدن نخلک فعال است.

وی ادامه داد: یک معدن طلا نیز بود که به آن معدن خونی می‌گفتند و از سال 1312 تحت نظر یک مهندس آلمانی به نام دکتر شرانس استخراج شد و قرار بود دستگاهی که بتواند عیار را مشخص کند از آلمان برسد. چند سالی کار کرد و سپس این معدن نیز مانند معادن دیگر تعطیل شد البته ناگفته نماند به جز معدن سیاکو بقیه معادن دولتی بوده است.

وی افزود: معدن نخلک پنج چاه دارد و عمیق‌ترین آن متجاوز از 250 متر به زیر زمین می‌رسد که کارگران با آسانسور در آن کار می‌کنند.

شاعر "ای نارسینه" با اشاره به تابستان‌های انارک و اینکه گرمای هوای این آبادی از 37.5 تجاوز نکرده است، تصریح کرد: جمعیت انارک از سرشماری‌های سال 1335 تا به امروز بین 2500 تا 1750 شناور نفر بوده است.

وی با بیان اینکه مردم این آبادی در رفاه زندگی می‌کردند و اکثر آنها شتردار بودند و 60 هزار شتر مالیات بده به دولت در انارک وجود داشت، ادامه داد: حدود 115 سال پیش به دلیل حمله نایب حسین کاشی به انارک، مردم از این آبادی مهاجرت و عده‌ای نیز بعد از تعطیلی معادن مهاجرت کردند.

ابراهیمی با اشاره به اینکه مردم این آبادی فرهنگ بسیار بالایی داشته‌اند بطوریکه فرد بی‌سواد در آبادی نبوده است، افزود: امروزه به دلیل نبود برخی امکانات آموزشی، مدارس این آبادی تعطیل شده است، زمانی سه رشته تحصیلی ادبی، ریاضی و طبیعی در انارک بود، اما امروزه این رشته‌ها وجود ندارد.

وی خاطرنشان کرد: زمانی انارک 700 دانش آموز داشت که امروزه به زحمت به 50 نفر می‌رسد و این جای نگرانی دارد.

ابراهیمی با بیان اینکه انارک کشاورزی قابل اهمیتی ندارد، اضافه کرد: البته 46 مزرعه وجود داشته که بیشتر این مزارع بایر شدند و اکنون تنها دو سه مزرعه سرسبز وجود دارد.

وی که نخستین موزه مردم شناسی را تاسیس کرد، افزود: در حالی که بسیاری از شهرهای استان هنوز هم فاقد موزه هستند، اما در انارک به دلیل قابلیت‌هایی که دارد این موزه را تاسیس کردیم.

عضو انجمن موزه‌داران استان اصفهان گفت: این آبادی فرهنگسرا دارد و مردم ساختمان مجللی به نام بهزیستی ایجاد کردند، اینها برای آبادی کوچکی مانند انارک باعث شگفتی است، اما گردشگری آن ضعیف است و در تلاش هستیم تا بتوانیم در این زمینه نقایص را برطرف کنیم.

منطقه فسیلی سپاهان اصفهان به ثبت ملی رسید

اصفهان؛

منطقه فسیلی سپاهان اصفهان به ثبت ملی رسید

منطقه فسیلی سپاهان به‌عنوان نخستین اثر طبیعی ملی این استان به ثبت ملی رسید.

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جواناز اصفهان،معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط ‌زیست استان اصفهان اظهار داشت: منطقه فسیلی سپاهان در شهر کمچه از توابع شهرستان خور و بیابانک واقع شده است که دارای مساحت 6.3 هکتاری با پوشش فسیلی است.

سعید یوسف‌پور گفت: این منطقه دارای قدمت 200 میلیون ساله است که به دلیل دارا بودن فسیل‌های بی‌مهره اعم از جلبک، اسفنج و مرجان به زیباترین فسیل‌های دوره زمین‌شناسی تریاس در جهان تبدیل شده است.

وی با اشاره به ساختار زمین‌شناسی این منطقه گفت:3دوره سینوزوئیک شامل تریاس، ژئوراسیک و کرتاسه به خوبی در این منطقه فسیلی از هم مجزا و قابل تفکیک است.

مجموعه‌ فسیل‌های این منطقه دارای ویژگی های منحصربه‌فردی است که حفاظت و حراست آن بر عهده همه دستگاه‌های مسئول است

چوپانان آباد：تا آنجا که من اطلاع دارم در شهرستان خور و بیابانک شهر کمچه نداریم و باتوجه به علایم و نشانه های منطقه احتمالا منظور کوچه است که شهرستان خور و بیابانک روی آن دست گذاشته لازم است دهیاری و شورای چوپان و بخشداری انارک و فرمانداری نائین هشیارانه عمل نمایند

نائین شهر :فرش،عبا و تاریخ

  نائین شهر :فرش،عبا و تاریخ

شاید قابل تصور نباشد، نایین آثار متعددی از دوره‌های مختلف را در خود جای داده باشد. از نارین قلعه تا خانه-موزه پیرنیا با در نظر گرفتن روستاهایی مانند چوپانان به آسانی سفری پربار و کامل برای گردشگر نایین رقم می‌زند.

به گزارش"توریسم آنلاین" به نقل از خبرگزاری میراث،نایین از شهرهای ایران باستان و یکی از ولایت‌های پنج‌گانه استان (کوره) فارس پایتخت هخامنشیان بوده است. نایین از جمله شهرهایی بود که در دوران گسترش اسلام مورد توجه قرار گرفت و صاحب مسجدی از آن زمان شد.

در حکومت سلطان محمد خدابنده (الجایتو) آثار باارزشی همچون مسجد باباعبداله، امامزاده سلطان سید علی فمناره، مسجد جامع نایین در این شهر ساخته شد و در دوره صفویان رونق فراوانی یافت.

از نایین مردان بزرگ و نامداری برخاسته که هر یک در علوم و فنون مختلف جایگاهی بلند یافته‌اند و از این رهگذر نایین به‌خصوص درتاریخ یکصد ساله اخیر ایران، نقش بسیار زیادی داشته است.

خاندان پیرنیا، دکتر حسین فاطمی و مرحوم آیت‌ا... میرزا حسین نایینی از بزرگترین عالمان شیعه از این شهر برخاسته‌اند.

نایین با توجه به غنای آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری طبیعی، انسان‌ساخت و صنایع دستی و آداب و رسوم ویژه منطقه قابلیت تبدیل شدن به یکی از قطب‌های گردشگری را در محور گردشگری شرق استان اصفهان دارد.

شهرستان نایین در شرق استان اصفهان قرارداشته و از دو بخش مرکزی و انارک تشکیل شده و شامل نایین و انارک و بافران است که آثار ارزشمندی در خود جای داده و توجه گردشگران بسیاری را جلب می‌کند.

مسجد جامع نایین بر اساس متون تاریخی از جمله مرات‌البلدان به دستور عمر ابن عبدالعزیز اموی ساخته شده و طرح ساختمان و نوع مصالح اولیه آن نشان از قرون دوم تا چهارم هجری دارد. از ویژگی‌های آن باید به گچبری‌های بسیار زیبای قسمت محراب و خطوط کوفی مشجری که قسمت محراب و بالای محراب وسه ستون روبه‌روی آن را شامل می‌شود؛ منبر نفیس متعلق به اوایل قرن هشتم هجری؛ شبستان زیرزمینی یا سرداب با معماری کند و حفاری شده؛ سردر بسیار زیبای تزیینی مسجد؛ مناره مسجد که به صورت هشت ضلعی در قاعده و استوانه بنا شده؛ گنبد مسجد جامع و ستون‌های متنوع و متعدد اشاره کرد.

بازار تاریخی نایین یکی از مناطق دیدنی شهر است و مهم‌ترین معبر اصلی و مرکز تجاری شهر بوده است. بنای اولیه بازار تاریخی نایین به دوره ایلخانی بازمی‌گردد اما در طول دوره‌های مختلف تاریخی تغییر شکل و توسعه یافته است. بازار تاریخی نایین دارای دو کاروانسرا و بارانداز بوده که کاروانسرای بزرگ آن درست پس از عبور از دروازه تاریخی چهل دختران در سمت راست بازار قرارداشته که در حال حاضر فقط سردر ورودی آن باقی مانده است.

خانه تاریخی پیرنیا که اینک موزه مردم‌شناسی کویر نایین در آن قرار دارد، شاید معروف‌ترین اثر شهر باشد. این خانه تاریخی یکی از مهم‌ترین الگوهای سنتی شهر نایین است که معماری و جنبه‌های هنری خانه‌های تاریخی منطقه و کویر مرکزی ایران را معرفی می‌کند. خانه متعلق به دوران صفویه بوده و از اجزاء مختلفی مانند ورودی، دالان‌های متعدد، هشتی، غلام‌گردش، ایوان شاه‌نشین، اتاق نشیمن، گودال باغچه و باغ تشکیل شده است.

این خانه متعلق به حاکم نایین بوده و ابتدا شخصی به نام قاضی نورالهدی در آن زندگی می‌کرده است. در دوره قاجار خانه به خاندان پیرنیا رسیده و شخصی به نام میرزا احمدخان پیرنیا حاکم نایین در آن زندگی می‌کرده است.

از ویژگی هنری خانه تاریخی پیرنیا، نقاشی‌های دیواری و گچبری‌های بسیار زیبای آن در ایوان شاه‌نشین، اتاق تشریفات و اتاق مخصوص حاکم بوده است.

این گچبری‌ها در قاب‌های متعدد، داستان‌های هفت پیکر نظامی شامل خسرو و شیرین، یوسف و زلیخا، صحنه‌های شکارگاه، داستان‌های عاشقانه و خیالی را به نمایش گذاشته است. از دیگر تزیینات این بنا می‌توان به کاربندی‌ها، یزدی‌بندی‌ها، رسمی‌بندی‌ها اشاره کرد. یکی دیگر از بخش‌های مهم این بنا، فضای گودال باغچه در مرکز حیاط بوده که به عنوان تابستان‌نشین خانه و به هدف دسترسی به آب قنات حفر شده است.

با اشیایی که در موزه مردم‌شناسی جای گرفته و زندگی کویری، وسایل کشاورزی، ادوات و وسایل نظامی، پوشاک، صنایع و حِرَف دستی و هنرهای سنتی و آداب و رسوم را نمایش می‌دهد، بازدیدکنندگان با فرهنگ مردمان کویر و حاشیه کویر آشنا می‌شوند.

خانه تاریخی فاطمی در محله نوآباد و جنب بازار تاریخی شهر نایین واقع شده و یکی از مهم‌ترین خانه‌های سنتی نایین محسوب می‌شود. ساخت این بنای تاریخی مربوط به دوره قاجار و کمی قبل از آن است. مهم‌ترین ویژگی هنری و تزیینی این بنا را می‌توان گچبری‌های بسیار زیبا با نقوش گیاهی و گل و بوته‌های موجود در اتاق ارسی و تزیینات مختلف معماری از جمله رسمی‌بندی‌ها، کاربندی‌ها و مقرنس‌کاری که در بخش‌های مختلف این خانه قراردارد نام برد. یکی دیگر از ویژگی‌های هنری تزیینی این خانه وجود درها و پنجره‌های مشبک بسیار زیباست که در آن از تکنیک‌های مختلف کار با چوب مثل گره‌چینی و کام و زبانه و شیشه‌های رنگارنگ استفاده شده است.

بنای تاریخی نارین قلعه به عنوان قدیمی‌ترین بنای شناخته شده در بافت تاریخی شهر نایین متعلق به دوره پارتیان قبل از اسلام است. این بنای تاریخی درست در مرکز بافت تاریخی شهر نایین بوده که به عنوان کهندژ در دوره‌های بعدی، شهر در اطراف آن توسعه و گسترش یافته است. چنان که معروف است حتی تا دوره قاجار نیز از این بنا استفاده می‌شده است.

بنای تاریخی مسجد باباعبدالله ابتدا به صورت گنبد مقبره‌ای دوره ایلخانی بوده و سپس مسجد در کنار آن توسعه یافته است. این بنای تاریخی به صورت مسجد دو ایوانه بوده است. مسجد باباعبدالله در اواخر قرن هفتم و یا اوایل قرن هشتم هجری ساخته شده و دارای گنبدخانه‌ای مرتفع و عظیم است که در انتهای جبهه قبله قراردارد و در آن تعدادی قبور متعلق به بزرگان و عرفای زمان ایلخانان وجود دارد.

در بافت قدیم شهر نایین هفت حسینیه دیده می‌شود که بیشتر آنها به دوره قاجار و بعضی به دوره صفوی تعلق دارد. باب‌المسجد؛ نوآباد؛ کلوان؛ سرای نو؛ کوی سنگ؛ چهل دختران و پنجاهه. به تبع هر کدام از این حسینیه‌ها در محله‌ای به همین نام واقع‌اند. در سوگواری‌های مذهبی هنوز هم مانند قدیم هر محله و هر حسینیه برای خود هیئتی جداگانه دارد.

شهر نایین از قدیم‌الایام شهر خشک و کویری محسوب می‌شده، بنابراین همیشه آب‌انبارها وظیفه تأمین آب آشامیدنی مردم را به‌خصوص در فصول گرم و کم آب سال به عهده داشته‌اند. تقریباً‌ 200 آب‌انبار در شهرستان نایین وجود دارد. بزرگترین آب‌انبار از نظر حجم، آب‌انبار معصوم‌خانی است.

آسیای آبی ریگاره در محمدیه شهر نایین یکی از شاهکارهای معماری و هنری شهرستان نائین محسوب می‌شود. این آسیاب با وسعت بسیار زیاد در دل خاک حفر شده و سنگ‌های بزرگ آن به‌وسیله آب قنات بسیار قدیمی کیخسرو که در عمق 18 متری به طرف تنوره آسیاب هدایت و با فشار زیاد روی چرخ‌های آن فرو می‌ریخته به حرکت در می‌آمده است. ورودی اصلی آسیاب در عمق 3 متری ایجاد و با شیب بسیار تند به مرکز اصلی و محل اصلی آسیاب متصل می‌شود.

در محله محمدیه نایین آثار دیدنی دیگری نیز به چشم می‌خورد. مسجد سرکوچه محمدیه متعلق به قرون اولیه هجری بوده که بیش از یک هزارسال قدمت دارد و از نظر شکل و پلان کاملا با مساجد دیگر تفاوت دارد. این بنا فاقد صحن یا حیاط بوده، پلان آن به صورت مستطیل شکل با گنبدی در مرکز ساخته شده است. از ویژگی‌های مهم آن کتیبه‌های کوفی متعدد در قسمت فوقانی دیوارها و گنبد مسجد است که تمامی آنها با رنگ لاجوردی روی گچ و با خط کوفی ترسیم شده‌اند. روبه‌روی محراب تاریخ کتیبه‌ها به خط عربی به سال 469 هـ.ق دیده می‌شود.

مسجد جامع تاریخی محمدیه متعلق به قرن چهارم یا پنجم هجری دیگر بنای تاریخی در محله محمدیه شهر نایین در میدان بالای این محله است. این مسجد به صورت دوایوانه با صحن یا حیاط در مرکز و رواق‌ها دراطراف ساخته شده است. در سمت چپ و درست روبه‌روی ورودی اصلی به صحن راه‌پله‌ای قرار داشته که به پایاب قنات می‌رسد که هنوز پایاب و قنات آن فعال و مورد استفاده‌اند.

از دیگر آثار قابل توجه نایین باید از یخچال‌های تاریخی نام برد. بنای یخچال منبع مهم نگهداری یخ در مناطق کویری بوده است. یخچال معمولاً بیرون از شهر و در مسیر آب به صورت منبعی حفر شده و گنبدی مخروطی شکل بر بالای آن ساخته می‌شد.

حال که به نایین آمده‌اید بهتر است سری به بافران در 5 کیلومتری جنوب شرق نایین بزنید. مسجد جامع این روستا که تقریباً در مرکز بافت قدیم روستا واقع شده، براساس الگوی مساجد چهارایوانی بنا شده است و یکی از آثار دیدنی منطقه است. بنای اصلی مسجد بر اساس شواهد موجود احتمالا مربوط به قرن چهارم تا ششم هـ.ق است مناره مدور خشتی آن در دوران سلجوقی بنا شده است. این بنا فضاهایی مثل صحن، شبستان و رواق را شامل می‌شود که سرداب یا زیرزمین مسجد و تک مناره خشتی از ویژگی‌های این بنای تاریخی است.

اثر تاریخی دیگر کاروانسرای روستای نیستانک است که در 30 کیلومتری جاده نایین به اردستان واقع شده است. این بنای تاریخی یکی از زیباترین کاروانسراهای دوره قاجار محسوب می‌شود و ساخت آن به صورت چهارضلعی از بیرون و به صورت هشت ضلعی در حیاط است.

موزه مردم شناسی کویر انارک اثر جالب دیگر منطقه است که در حمام تاریخی قرا دارد. اشیای موزه در چند قسمت مانند ریسندگی و بافندگی؛ معدن‌کاری؛ سنگ‌واره؛ شترداری؛ ارتباطات اجتماعی؛ حشرات و گیاهان و آثار مکتوب دسته‌بندی شده است.

 

بافت تاریخی انارک هم دیدنی است. بافت تاریخی شهر انارک یکی از زیباترین بافت‌های تاریخی منطقه بوده که از تنوع فضایی و معماری سنتی خاص برخوردار است.

تعدادی از برج و بارو و حصار و دروازه آن در حال حاضر باقی مانده است. در دوره های صفوی و قاجار این بافت دارای رونق بسیار خوبی بوده و با توجه به حمله های متعدد بیگانگان به این شهر مردم نیز تاسیسات و تجهیزات دفاعی ساخته و تعبیه کرده‌اند.

از جمله تاسیسات، وجود چهار برج در چهار قسمت از تپه‌های اطراف و داخل شهر و حصار معروف به حصار شاهی است که دور تا دور شهر تاریخی انارک را در برگرفته است. مهم‌ترین برج شهر انارک که در اکنون بلندترین برج محسوب می‌شود معروف به برج کوه سراب یا برج سفید بوده که بر بزرگترین تپه شهر واقع شده و قدیمی‌ترین بافت تاریخی انارک نیز بر همان تپه واقع شده است.

برای آن که گشت خود را در این منطقه کامل کنید، سری به روستای چوپانان بزنید که در فاصله حدود 90 کیلومتری انارک واقع شده و حدود یک قرن پیش به دست جمعی از انارکی‌ها بنا شده است. نام این آبادی از چاه معروف به چوپانان گرفته شده که احتمالاً مادر چاه قنات است. بافت تاریخی چوپانان کاملاً ارگانیک و به صورت منظم با استفاده از منابع سنتی بوده و دارای خیابان و کوچه‌هایی عمود بر هم است. تقریباً نمای بناهای موجود در این روستا بادگیر دارند که منظره جالبی را در دل کویر به نمایش می‌گذارد. از بناهای جالب در این روستا وجود ریگ برگردان‌هایی است که ممکن است با به اشتباه جزئی از برج و باروی تصور شود. در حالی که کارکرد آن جلوگیری از هجوم ماسه‌های روان و شن‌ها به داخل شهر است.

اگر اهل کویرنوردی هستید و تجهیزات لازم را همراه دارید، منطقه ریگ جن را که یکی از بزرگ‌ترین شنزارها و کویرهای ایران در مجاورت چوپانان است به خاطر بسپارید. حرکت مداوم تپه‌های شنی از شمال شرق به جنوب غرب، سبب به‌وجود آمدن برآمدگی‌های تودرتویی می‌شود که تا چشم کار می کند ادامه دارد.

بخش وسیعی از این ریگزارها را درختچه‌های تاغ و اسکمبیل پر کرده که چشم‌انداز زیبایی را به نمایش می‌گذارد و وجود جانورانی چون روباه، شغال و گربه شنی را می‌توان از ویژگی‌های منطقه نام برد.

ریگ جن یکی از بزرگترین شنزارها و کویرهای ایران

ریگ جن یکی از بزرگترین شنزارها و کویرهای ایران

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - فاطمه کازرونی: 

ریگ جن: در مجاورت منطقه ویژه عباس آباد و چوپانان کویر بسیار زیبای ریگ جن قرار دارد که یکی از بزرگترین شنزارها و کویرهای ایران محسوب می‌شود.

ریگ جن از شرق شهرستان نایین شمال روستای چوپانان شروع شده و در شمال روستای علم  نخلک ادامه یافته و انتهای آن به ریگزارهای روان و تپه های ماسه‌ای می‌رسد و دارای تنوع در طرح و حجم است به گونه‌ای که تپه‌های ماسه‌ای به ارتفاع ۳۰ متر نیز وجود دارد و ‌چشم اندازهایی بسیار زیبا و متنوع را به نمایش می گذارد.

حرکت مداوم تپه های شنی از شمال شرق به جنوب غرب، سبب به وجود آمدن برآمدگی های تودر تویی می‌شود که تا چشم کار می‌کند ادامه دارد.

از دیگر ویژگی‌های این منطقه آن است که با غروب خورشید و پایین آمدن دما زوزه هایی ناشی از سرد شدن هوا و استحکام ماسه ها به گوش می ‌رسد.

از ویژگی های مهم دیگر ریگزارجن وجود نیزارهای متعدد و بسیار زیبا همراه با وجود پرندگان زیبایی همچون هوبره و زاغ بورمی باشد ضمن اینکه در این ریگزار نیزارها و رودخانه های نمکی وجود دارد  که زیبایی خاصی را به نمایش می گذارد.

از چشم اندازهای بسیار زیبای این محل، وجود گنبدهای نمکی متنوع  با اشکال مختلف است که آن نیز به عنوان یک پتانسیل گردشگری برای جذب گردشگران می توان اشاره نمود.

دسترسی به این منطقه از طریق جاده خاکی در غرب شهرستان جندق و سپس کال شور جندق امکانپذیر است. شایان ذکر است به دلیل باتلاقی بودن منطقه حرکت در این مسیر بدون راهنمای آشنا به منطقه توصیه نمی‌شود.

تاریخچه‌ ساخت کتابخانه‌ شهید قوام‌زاده‌ چوپانان

تاریخچه‌ ساخت کتابخانه‌ شهید قوام‌زاده‌ چوپانان
                                 

در سال 1364 بهنام به شهادت رسید و چون برادر کوچک‌تر او سرباز بود و بنا بر قوانین سربازی یک نفر از خانواده می‌توانست از سربازی معاف شود من پی‌گیر کارهای او شدم. باید به چوپانان می‌رفتم و استشهاد محلی تهیه می‌کردم که پدر شهید یک همسر و پنج فرزند دارد با مهر و امضای شورا و پاسگاه ژاندارمری و بعد برای تأیید تعداد اولاد به اداره‌ی ثبت نایین رفتم بعد از خروج از اداره‌ی ثبت متوجه‌ی سازمان زمین شهری که در همان نزدیکی بود شدم برای اطمینان از موقعیت زمینی که از اموال دو پدر بزرگ شهید بود به سازمان رفتم و در مورد زمین مورد نظر صحبت کردم و پاسخ شنیدم که: این زمین جزء اموال عمومی است و به شما تعلق نمی‌گیرد گفتم: من هم برای کارهای عمومی می‌خواهم نه برای خودم. درخواستی نوشتم و به امضای رییس سازمان رسید و ثبت شد یک کپی از آن  نامه را تهیه کردم و در پرونده‌‌ای که برای خود در این مورد ساخته بودم قرار دادم. بعد از کارهای سربازی پسرم به دنبال وصول مبلغ 200 هزار تومان دیه‌ی شهید بهنام به تهران رفتم؛ به لویزان محل فرماندهی ارتش و مبلغ دیه را تقاضا کردم و آقای نشاط که مسؤول کارهای شهدای استان اصفهان بود گفت: این خانم می‌خواهد با این پول در زادگاه فرزند شهیدش کتابخانه‌ای بنا کند. پس از آن دستور دادند که دو حساب در بانک ملی در اصفهان  باز کنید و شماره حساب را برای ما بفرستید. آن مبلغ را در سال 1367 به حساب ما واریز شد.

خیرین کتابخانه ساز والدین شهید قوامزاده

ا_ حاجیه طیبه مستقیمی فرزند شیخ محمدرضا حاج مندلی رمضان

۲_ مرحوم رحمت الله)(علی) قوامزاده فرزندحاج محمدحاج مندلی رمضان

من خودم کارمند اداره ی ارشاد اسلامی اصفهان بودم. به مدیر کل مراجعه کردم و موضوع را با ایشان در میان گذاشتم و ایشان هم با یک روحیه‌ی شاد از من استقبال کرد و جواب مثبت و قول همکاری داد. برای اقدام به نایین و به سازمان زمین شهری رفتم؛ نامه‌ای دادند که به شورای چوپانان مراجعه کن در آن زمان رییس شورا پدر یک شهید بود ولی دید بازی نداشت می‌خواست فقط 200 متر مربع از این زمین را واگذار کند که با گفتگو او را قانع کردم و تمام زمین که 920 متر مربع بود واگذار شد و برای شروع کار ساخت و انجام کارهای اداری به استانداری مراجعه کردم استاندار پیشنهاد کرد که ساختمان را ضد زلزله بسازید و من گفتم که بودجه‌ی ما کافی نیست و ایشان مبلغ 20 هزار تومان برای مقاوم‌سازی ساختمان کمک کردند و ساخت آن با فونداسیون بتون آرمه مدت زیادی به طول انجامید ولی بالاخره ساخته شد و بایستی حساب‌های ساخت آن بسته می‌شد دیدم قرض من به کارگر و بنا و مصالح‌فروش زیاد است و دیگر بودجه‌ای نمانده است در 1372 خود را از خدمت بازخرید کردم و با مبلغی که از اداره‌ی ارشاد در قبال خرید خدمت خود دریافت داشتم تمام بده‌ ها را پرداخت کرده و با تسویه حساب کامل کتابخانه به اداره‌ی ارشاد تحویل داده شد.

تجهیزات ساختمان از قبیل قفسه‌ها، میزها، کتاب‌ها را اداره‌ی ارشاد تقبل کرد و اکنون مثل تمام کتابخانه‌های کشور کتاب و مجله و دیگر امکانات را دریافت می‌کرد و هر ماه یک کارتن کتاب از تهران می‌آمد در مراسم افتتاح کتابخانه، مدیر کل ارشاد به بچه‌های سوم راهنمایی که سرود می‌خواندند قول داد که: اگر کسی یک تلویزیون برای کتابخانه بخرد من هم یک دستگاه ویدئو به شما هدیه می‌کنم.
فرش ماشینی خوبی که از اموال عموی شهید مرحوم ملاحسن مستقیمی بود برای نمازخانه‌ی کتابخانه اهدا شد
من یک عمه داشتم که اولاد نداشت و در سال 1373 فوت کرد و از او 42 هزار تومان ارث به من رسید. به پسر عمویم که وصی او بود گفتم: اگر از مبلغ وصیت عمه چیزی باقی مانده بده تا یک تلویزیون برای کتابخانه بخرم مبلغ 50 هزار تومان هدیه شد. تلویزیون تهیه شد و ویدئوی آن را هم اداره ارشاد اصفهان داد.
چندی پیش مسؤول کتابخانه به من گفت: بچه‌ها نیاز به یک دستگاه دی.وی.دی دارند من هم آن را به مبلغ 200 هزار تومان خریدم و فرستادم.
امیدوارم دیگران هم در پربار کردن این کتابخانه از نظر کتاب و امکانات توجه‌ی ویژه‌ای داشته باشند خبر اهدای کتاب‌های متعددی رسیده است که خدای بزرگ به همه خیر و برکت عطا فرماید!
طیبه مستقیمی
اسفند 1394