شورابه های خورو بیابانک

شورابه های خورو بیابانک

یکی از ظرفیت های طبیعی شهرستان طبس که به ظرفیتی اقتصادی برای این شهرستان و استان خراسان جنوبی تبدیل شده است معدن پتاس و پلایای شورابه های طبس است که بزرگترین معدن برداشت پتاس از پلایای شورابه ای در خاورمیانه محسوب می شود. «شورابه های خور و بیابانک» در 130 کیلومتری جاده خور- طبس و در دل کویر مرکزی ایران قرار دارد. در دل کویر مرکزی ایران، آب هایی زلال اما اشباع شده از نمک، چشم انداز کم نظیری را به منطقه داده است. در اصطلاح زمین شناسی حفره های ایجاد شده را «چاله های زمین شناسی» در نظر می گیرند که حوزه های فرو افتاده ای است که سطوح نسبتا صافی دارد و آب از اطراف به داخل آن سرازیر شده و در آن جمع می شود که اکنون این آب های شور فرصتی برای کسب درآمد شده است. در این منطقه چاه هایی نسبتا عمیق یا کانال هایی حفر می شود و با توجه به اینکه سطح ایستابی آب بالا و در حدود 5 تا 10 سانتی متر است، آبی که جمع می شود پمپاژ شده و در حدود 30 کیلومتری این نقطه وارد مرز استان اصفهان در نزدیکی خور و کارخانه پتاس خور و بیابانک می شود. در کارخانه پتاس خور و بیابانک که تیر ماه سال 1394 راه اندازی شده، کار استحصال پتاس انجام می شود. پتاس کاربرد اصلی در کودهای شیمیایی داشته و برای بارور کردن محصولات کشاورزی و تسهیل جذب آب استفاده می‌شود. این نخستین کارخانه پتاس در ایران و بزرگترین ذخیره تولید نمک، در این کارخانه است. پتاس، نمک و شورابه نهایی از محصولات قابل فروش کارخانه پتاس خور و بیابانک به‌شمار می‌روند. سالانه 15 میلیون متر مکعب آب در این استخرها ذخیره می شود تا 3 میلیون تن نمک طعام و 50 هزار تن پتاس برداشت شود. کار اکتشاف پتاس از سال 1375 با حفر 28 حلقه چاه شروع شده و با توجه به اکتشافات انجام شده، برآورد ذخیره حدود 450 میلیون متر مکعب بوده است. در حال حاضر پتاس در کشورهای چین، کانادا و اردن برداشت می شود که معدن پتاس و پلایای شورابه های طبس بزرگترین معدن برداشت پتاس از پلایای شورابه ای در خاورمیانه محسوب می شود. حاصل این پلایای چند میلیون ساله نزدیک به نیم قرن نان آور و سرمایه مردمان این خطه کویری خواهد بود.